هنر خوشنویسی ایران با نام رقص قلم به ثبت جهانی درآمد
معنوی/ خوشنویسی یا خطاطی به معنی زیبانویسی یا نوشتن همراه با خلق زیبایی است و شخصی که این هنرتوسط او انجام میشود خوشنویس (خطاط) نام دارد، بهخصوص زمانی که خوشنویسی حرفهٔ شخص باشد. گاهی درک خوشنویسی به عنوان یک هنر مشکل است. به نظر میرسد برای درک و لذت بردن از تجربه بصری خوشنویسی باید بدانیم خوشنویس افزون بر نگارش یک متن، سعی داشته اثری هنری با ارزشهای زیبایی شناختی خلق کند. از این رو خوشنویسی با نگارش سادهٔ مطالب و حتی طراحی حروف و صفحهآرایی متفاوت است. همچنین از آنجایی که این هنر جنبههایی از سنت را در دل خود دارد باید آن را تا حدی از تایپوگرافی که مبتنی بر ارزشهای گرافیکی مدرن و کارهای چاپی است متمایز کرد.
خوشنویسی تقریباً در تمام فرهنگها به چشم میخورد اما در مشرق زمین و بهویژه در سرزمینهای اسلامی و ایران اهمیت بسیاری در میان هنرهای بصری دارد. خوشنویسی اسلامی و بیش از آن خوشنویسی ایرانی تعادلی است میان تمامی اجزاء و عناصر تشکیل دهندهٔ آن. تعادل میان مفید و مورد مصرف بودن از یک سو و پویایی و تغییر شکل یابندگی آن از سوی دیگر؛ تعادل میان قالب و محتوا که با آراستگی و ملایمت تام و تمام میتواند شکل مناسب را برای معانی مختلف فراهم آورد.
اگر در نظر داشته باشیم که خوشنویسی اسلامی و ایرانی براساس قالبها و قواعد و نظامهای بسیار مشخصی شکل میگیرد و هر یک از حروف قلمهای مختلف از نظام شکلی خاص، و تا حدود زیادی غیرقابل تغییر، برخوردارند. آنگاه درمییابیم که ایجاد قلمهای تازه یا شیوههای شخصی خوشنویسان بر مبنای چه ابداع و رعایت حیرتانگیزی پدیدار میشود. در خوشنویسی اندازه هر حرف و نسبت آن با سایر حروف با دقت بسیار بالایی معین شدهاست و هر حرف به صورت یک «مدول» ثابت درمیآید که تخطی از آن بهمنزله نادیده گرفتن توافقی چند صدساله است که همیشه میان خوشنویس و مخاطب برقرار بوده و با رضایت طرفین حاصل میآمدهاست. حتی ترتیب شکل کلمات نیز براساس مبانی مشخصی تعیین میشده که در «رسمالخط»ها و «آدابالمشق»ها از جانب استادان بزرگ تنظیم و ارائه شدهاست. قرارگیری کلمات نیز- یعنی «کرسی» - هر سطر هر چند نه به صورت کاملاً پیشبینی و تکلیف شده - که ناممکن بودهاست - اما بهشکل «سلیقه مطلوب» زمینه زیبایی شناختی پیشنهادی خاص خود را دارا بودهاست.
دکتر حجتاله ایوبی با اعلام ثبت جهانی پاسداشت هنر خوشنویسی از سوی ایرانیان، گفت: دستگاههای مختلف فرهنگی در برنامههای مختلف مسئله خوشنویسی را ویژه ببیند.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو ایران اظهار کرد: باعث خوشحالی است که اعلام کنیم پرونده جمهوری اسلامی ایران که برای پاسداشت خط خوشنویسی در یونسکو مطرح شده بود امروز به تصویب رسید. همچنین از کارشناسان برجسته کشور در وزارت میراث فرهنگی که نقش اصلی را در تدوین این پرونده داشتند تشکر می کنم.
استاد حسین ترقی، استاد خوشنویسی مازندرانی در رابطه با خوشنویسی و ثبت جهانی این هنر ایرانی با خبرنگار واژهروز گفت: بازدیدکنندگان و عموم مردم بیشتر به فضای بصری کار دقت میکنند و اگر تابلو های که که در حوزه نقاشیخط کار میشوند با پشتوانه ی خوشنویسی باشند میتوانند مخاطب خاص خود را داشته باشند، بعد از سال 61 فضای استقبال از هنر خوشنویسی بسیار راضی کننده بوده است و در یک مقطعی هم بسیار رشد کرد و استقبال بسیار خوب بود.
در شعب انجمن که بنده چندین دوره به عنوان مدیر انجمن بودم و در جریان فعالیت خوشنویسی استان هم بودم احساس میشد استقبال رضایت بخشی است.
و همچنان مردم باید از هنر ایرانی دیدن کنند و آن را به همه بشناسانند و این هنر را ارزشمند انگارند.همانطور که در خارج از کشور برای هنر های ایرانی ارزش بیشتری قائل میشوند انتظار میرود در کشور خودمان هم به همین صورت باشد.
این نخستینبار است که ایران در فهرست برنامههای خوب پاسداری یونسکو برای محافظت از میراث معنوی، یک پرونده را به ثبت میرساند.